Зайсангийн шинэ гүүрний зорчих хөдөлгөөнийг өнөөдөр нээнэ
2 өдөр, 23 цаг
Долоон настай хүү нас барсан байдалтай олджээ
3 өдөр
Танилц: Нийслэлийн Хөрөнгө оруулалтын газар ОНӨААТҮГ ТУЗ
3 өдөр
“Экологийн боловсрол-2023” танин мэдэхүйн арга хэмжээ зохио…
3 өдөр, 18 цаг
Парк шинэчлэлт хийсэн тул энэ өвөл автобус хөлдөх, зогсох а…
3 өдөр, 21 цаг
Хийн хоолой, нефть, химийн байгууламжид гарсан гал түймэртэ…
3 өдөр, 21 цаг
Говь-Алтай аймагт хоёр автомашинтай есөн иргэн цасанд боогд…
3 өдөр, 21 цаг
Ханжоу-2022: Монголын баг тамирчдын тоглолтын хуваарь
3 өдөр, 22 цаг
Хүний амь хөнөөсөн хэргээр 11 жилийн хорих ял авсан Б.Махба…
3 өдөр, 23 цаг
М.Бадарчийн барилдах эрхийг дөрвөн жилээр хаслаа
3 өдөр, 23 цаг
З.Батбаяр: Төр үйлдвэр, угаалгын газар, буудлуудад цэвэр ус…
3 өдөр, 23 цаг
Л.Оюун-Эрдэнэ: Аялал жуулчлалын гол бүс Ханх-Хатгал чиглэлд…
3 өдөр, 23 цаг
Малчид, тариаланчдад олгох урамшууллаас шимтгэл суутгах жур…
4 өдөр
Хөвсгөл аймагт Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний хөгжлийн төв нээг…
4 өдөр, 18 цаг
Баянзүрх дүүрэгт 33 настай, эмэгтэй бага насны 3 хүүхдийн х…
4 өдөр, 19 цаг
Ховд аймгийн зарим суманд орсон их цас гамшигт үзэгдлийн хэ…
4 өдөр, 21 цаг
БНСУ-д болох солонгос хэлний богино хугацааны хөтөлбөрт 6-1…
4 өдөр, 23 цаг
Монгол Улсын хөгжлийн түншүүд сэргээгдэх эрчим хүчний салба…
4 өдөр, 23 цаг
М.Бадарчийн барилдах эрхийг 4 жилээр хасах санал хүргүүллээ
5 өдөр
Х.Бадамсүрэн: Тавантолгойгоос жилд 30 сая тонн нүүрс олборл…
5 өдөр
Урамшуулал авах багш нарын тоо 10 хувиар нэмэгдсэн
5 өдөр, 16 цаг
Монгол Улсын 2024 оны төсвийн төслийг УИХ-д өргөн барина
5 өдөр, 16 цаг
Улсын Их Хурал дахь улстөрийн намуудын төлөөлөл ХБНГУ-д ажи…
5 өдөр, 19 цаг
Олимпын хорооны газарт “Өөжин мед” эмнэлгээ барьсан Олимпын…
5 өдөр, 19 цаг
П.Сайнзориг: Улсын арслан Б.Бадарч допинг хэрэглэсэн нь бат…
5 өдөр, 19 цаг
Улстөрчид загасчлахдаа, авто уралдаан үзэхдээ сэм уулздаг б…
5 өдөр, 23 цаг
Ц.Цогтбаатар Азийн наадмаас хүрэл медаль хүртлээ
5 өдөр, 23 цаг
Л.Оюун-Эрдэнэ: Чойбалсан чиглэлд зураг төсөв нь батлагдсан …
5 өдөр, 23 цаг
ТАНИЛЦ: АН-ын дарга Л.Гантөмөрийн зөвлөхүүд
6 өдөр, 9 цаг
Допинг илэрсэн бөх Б сорьцын хариутайгаа танилцжээ
6 өдөр, 16 цаг
Монгол Улсын гадаад бодлого ба Монгол, Оросын харилцааны ш…
6 өдөр, 16 цаг
186 тарвага, 11 лаазалсан тарваганы мах хураажээ
6 өдөр, 17 цаг
Ази, Номхон далайн орнуудын зах зээлийн судалгааны байгуулл…
6 өдөр, 17 цаг
Г.Занданшатар: Хоёр улсын парламентын комиссын хурал уламжл…
6 өдөр, 18 цаг
Хөвсгөл, Завхан, Баянхонгор, Говь-Алтай аймгийн нутгаар цас…
6 өдөр, 22 цаг
Ханжоу 2022: Л.Энхрийлэн тэмцээндээ оролцох боломжгүй болжээ
6 өдөр, 22 цаг
Хөдөлмөрийн баатар хосууд хүндэтгэлийн баяраа тохиолдуулан …
6 өдөр, 23 цаг
Г.Баярсайхан: Тавантолгойн ордыг Монголын компаниуд өөрсдөө…
1 долоо хоног
Газрын тосны бүтээгдэхүүний аливаа хязгаарлалтад Монгол Улс…
1 долоо хоног
ОХУ-ын Холбооны Хурлын Төрийн Думын дарга В.В.Володиныг Д.С…
1 долоо хоног
Г.Занданшатар: Малчдаа нэмүү өртөг бүтээгч болгоход төрийн …
1 долоо хоног, 2 өдөр
Оюутан нийтийн тээврээр сард 44 удаа үнэгүй зорчино
1 долоо хоног, 2 өдөр
Өсвөр насны хүүхдүүд нэгнээ шатаахыг завдсан хэрэг гарлаа
1 долоо хоног, 2 өдөр
С.Баярцогт: Тавантолгойн 10 хувийг хөрөнгийн биржээр гаргаж…
1 долоо хоног, 3 өдөр
"Халамжаас Хөдөлмөрт" нэгдсэн өдөрлөг-үзэсгэлэн худалдаа зо…
1 долоо хоног, 3 өдөр
МҮХАҮТ-ын ерөнхийлөгчөөр Д.Энхтүвшин сонгогдлоо
1 долоо хоног, 3 өдөр
Протокол: Т.Аюурсайхан, Б.Ганхуяг нар юу хэлэв
1 долоо хоног, 4 өдөр
"Жапан Рюүкэн-2023" мэдээллийн үзэсгэлэн зохион байгуулагдл…
1 долоо хоног, 4 өдөр
Хан-Уул дүүргийн хамтарсан багийн гишүүдэд зориулсан сургал…
1 долоо хоног, 4 өдөр

Францын улс төр ба улс төрийн тэгш байдал хүрэх зам

Францад эмэгтэйчүүд улс төрд маш бага төлөөлөлтэй байсаар ирсэн. Анх 1944 онд эмэгтэйчүүдэд сонгуулийн эрх олгож, албан тушаал хаших эрхтэй болсон. Энэ нь Монгол Улс (1924), АНУ (1920), Их Британи (1918), Герман (1918) зэрэг орнуудаас хамаагүй хожуу юм.

1945 онд Үндэсний Ассамблейн депутатуудын 5 хувь нь эмэгтэй байсан. 1997 оны Үндэсний Ассамблейн сонгуулийн дараа депутатуудын 11 хувь, сенаторуудын 5.9 хувийг эмэгтэйчүүд эзэлж байсан.

1981 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн кампанит ажлын үеэр Франсуа Миттеранд Үндэсний Ассамблейн сонгуульд эмэгтэйчүүд 30 хувиас багагүй байхаар анх квотыг тогтоосон. Ерөнхийлөгч болсныхоо дараа олон эмэгтэйчүүдэд, ялангуяа эрүүл мэнд, боловсрол, эмэгтэйчүүдийн асуудал гэсэн уламжлалт албан тушаал өөр төрийн албан тушаалуудыг нээж өгсөн. Мөн 1991 онд анхны эмэгтэй улс төрч Эдит Крессоныг Ерөнхий сайдаар томилож байсан.

1999 оны хуулиар Францын улс төрд эмэгтэйчүүдийн квотын дефакто тогтолцоог нэвтрүүлсэн. Одоо улс төрийн намууд хотын захиргаа, хууль тогтоох болон Европын сонгуульд ижил тооны эрэгтэй, эмэгтэй нэр дэвшигчдийг дэмжих ёстой (3500-аас цөөн хүн амтай хотуудыг эс тооцвол). Энэ шаардлагыг биелүүлээгүй намууд жагсаалтаа тэнцэхгүй гэж зарлах, эсвэл хууль тогтоох сонгуульд санхүүгийн хариуцлага хүлээлгэдэг. Эмэгтэйчүүдийг сонгуулийн жагсаалтын доод хэсэгт оруулахгүй байхын тулд бүх жагсаалтад тэнцвэртэй байх ёстой.

Үндсэн хуулиндаа сонгуульд нэр дэвшихэд эмэгтэй, эрэгтэй хүмүүс, нийгмийн бүлгүүдийн төлөөлөл, тэгш хамрагдах зарчмыг тусгасан бөгөөд энэ зарчмыг баримтлах, сурталчлах улс төрийн намуудын үүргийг Үндсэн хуулиндаа заасан.

Нам, эвсэлээс сонгуульд нэр дэвшигч эрэгтэй, эмэгтэй хүйсийн төлөөллийн зөрүү 2 хувиас хэтрэхгүй байхаар тогтоож, зөрчсөн тохиолдолд санхүүгийн торгууль ногдуулдаг. Ингэхдээ сонгуулийн 1 дүгээр шатанд хүчинтэй саналын тоонд суурилсан тооцооллоос нэр дэвшигчийн хүйсийн зөрүүний дөрөвний гуравтай тэнцэх хувиар улс төрийн намын сонгуулийн санхүүжилтийг бууруулна. Жишээлбэл, нийт нэр дэвшигчдийн 40 хувь нь эмэгтэй байсан бол хүйсийн зөрүүг 20 хувь гэж тооцон улс төрийн намын санхүүжилтийн хувийг 15 хувиар бууруулдаг.

Франц улсын хууль тогтоох байгууллага дахь эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувь, өсөлт


Ийнхүү Франц улс Үндсэн хуулиндаа квотыг зааж өгөхийн зэрэгцээ улс төрийн санхүүжилтийн нарийн тодорхой зохицуулалт оруулснаар 2006 оноос 2019 он хүртэл 13 жилд Үндэсний Ассамблейд эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувийн жинг 27 хувиар өсгөж чадсан байна.

·         2022 оны Үндэсний Ассамблейн сонгуулиар 577 гишүүн сонгогдсоны 218 буюу 38 хувь нь эмэгтэй.

·         Сенатын танхим 348 гишүүний 122 буюу 35 хувь эмэгтэй. Хэрэв намын жагсаалт нь тэгш байдлын дүрмийг дагаж мөрдөөгүй бол энэ асуудлыг Захиргааны хэргийн шүүхэд өгнө. Мөн пропорциональ сонгуулийн тойрогт танилцуулсан жагсаалтад хүйс тус бүрийн нэр дэвшигчдийн тоо 1-ээс их байж болохгүй бөгөөд эрэгтэй, эмэгтэй нэр дэвшигчид ээлжлэх хуультай. 

Сэтгэгдэл